26/03/2015
Ο μαλάκας και η πρώτη εντύπωση
Του E.P.
Λεπτομέρεια του έργου της Tamara de Lempicka "Portrait of the Marquis d'Afflito"
Κάποια στιγμή είχα βρεθεί σε ένα επαγγελματικό δείπνο μετά συζύγων. Απέναντι μου ένας μεσόκοπος, αυτοδημιούργητος, καβαλημένος επιχειρηματίας. Σε καμία περίπτωση δε σου γέμιζε το μάτι με την πρώτη επαφή – πολύ χειρότερα δε αν άρχιζε να μιλάει. Χοντροκομμένος άνθρωπος της πιάτσας και του πεζοδρομίου. Το πάλευε με τους καλούς τρόπους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν του έβγαινε. Η αυθεντικότητα ενός ανθρώπου ψημένου από τη ζωή, τη σκληρή δουλειά και τη συναναστροφή με τον άνθρωπο σε όλα τα επίπεδα και τις εκφάνσεις του σ' αυτή τη γη, δεν του άφηνε περιθώρια και επιλογή για το πώς θα φέρεται. Σίγουρα όμως έκανε φορολογική δήλωση με πολλά μηδενικά που θα ζήλευαν πολλοί νεόπλουτοι χαρτογιακάδες.
Η κουβέντα θα έλεγα ότι ήταν χαλαρή πολύ πριν πάρει το δρόμο της επαγγελματικής σοβαρότητας, και η αλήθεια είναι ότι εκείνη τη μέρα εμφανίστηκε αρκετά ανανεωμένος, ενώ στα κολακευτικά σχόλια και πειράγματα των συνδαιτυμόνων, η απάντηση του ήταν ότι είχε ένα σημαντικό ραντεβού στο οποίο –εκτός των άλλων– θα έπρεπε να εμφανιστεί με κουστούμι και γραβάτα ώστε να αποπνέει το απαιτούμενο κύρος.
Όπως οι περισσότεροι, έτσι και αυτός συνοδευόταν από τη σύζυγο του. Δεύτερος γάμος, αρκετά μικρότερη, αρκετά αλανιάρα, παρόμοιας κλάσης και τέως τραγουδίστρια. Τσουπωτή, με μίνι φορέματα και νύχι υπερπαραγωγή. Κατά βάθος όμως γνήσιος και απλός άνθρωπος. Αγνώστων λοιπών στοιχείων. Γεροντοέρωτας.
Εκείνη τη στιγμή λοιπόν, η καλώς σκεπτόμενη σύζυγος δεν έχασε την ευκαιρία να ανεβάσει τα credits του συζύγου: «αγάπη μου το κύρος δεν το κάνουν οι γραβάτες και τα κουστούμια...».
Όντως. Νομίζω όλοι θα συμφωνούσαν με μια τέτοια τοποθέτηση. Αλλά ποια η αλήθεια και ποια η πραγματικότητα;
Τα δεδομένα δυο, οι συνδυασμοί τρεις, το ζητούμενο ένα.
Τα δυο δεδομένα είναι το υποκείμενο, ο άνθρωπος και το ντύσιμο του. Το υποκείμενο μπορεί να είναι ένας μάγκας, σωστός και έξυπνος τύπος ή ένας μαλάκας. Στο ντύσιμο του μπορεί να είναι κυριλέ: γραβατωμένος, κουστουμαρισμένος, ή με τα ρούχα της δουλειάς: απλά, λιτά και απέρριτα.
Οπότε οι συνδυασμοί τρεις.
Έστω λοιπόν ότι ο σωστός ο μάγκας –ο έξυπνος– σκάει σε συνάντηση όπως ήταν απ' τη δουλειά του κατευθείαν. Λαμβάνοντας υπόψη τα στερεότυπα του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, ο ευγενικός συνομιλητής θα τον δεχτεί, αλλά σίγουρα θα έρθει σε θέση άμυνας λόγω προκατάληψης, και με μια διστακτικότητα θα ξεκινήσει τελικά η κουβέντα. Πριν ακόμα ανοίξει το στόμα του, το κακοντυμένο υποκείμενο έχει βρεθεί ήδη σε θέση να πρέπει να αποδείξει ποιος είναι και τι θέλει. Έχει χάσει βαθμούς, μόνο και μόνο από την εμφάνιση του. Βαθμούς βέβαια μπορεί να ξανακερδίσει γιατί το αξίζει, αλλά θα δυσκολευτεί. Και ως γνωστόν, η εμπιστοσύνη κερδίζεται.
Στην αντίθετη περίπτωση, στη συνάντηση εμφανίζεται ένας καλοντυμένος και καθώς πρέπει μαλάκας. Η συνομιλία ξεκινάει με χαμόγελα και αμοιβαίες φιλοφρονήσεις. Θα τη διαδεχτούν σχόλια γενικού περιεχομένου και πιθανώς, αν υπάρχει χημεία, σχόλια για ποδόσφαιρο, κλπ. Η κουβέντα θα πάει στο ψητό κι εκεί θα φανεί το μεγαλείο του μαλάκα. Δε θα δυσκολευτεί καθόλου να δείξει ποιος είναι και πόσο καλά μπορεί να τα καταφέρει ως μαλάκας. Και ως γνωστόν, η εμπιστοσύνη γκρεμίζεται εύκολα.
Η τρίτη περίπτωση –αυτή του καλοντυμένου μάγκα– φαίνεται να είναι η πιο αποδοτική. Και το βασικό χαρακτηριστικό της –που την κάνει να διαφέρει από τις άλλες– είναι ο χρόνος. Γιατί τελικά αυτό που εξοικονομείς με ένα καθώς πρέπει ντύσιμο είναι ο χρόνος.
Ο χρόνος που θα χρειαζόσουν να δείξεις ποιος είσαι, τι μπορείς να κάνεις και τι θες. Ο χρόνος που θα χρειαζόταν ο συνομιλητής σου να σε ακούσει, να επεξεργαστεί, να καταλάβει, να κατανοήσει και να πειστεί. Πιθανόν και ο χρόνος μιας επανάληψης, γιατί μπορεί τελικά ο ίδιος να είναι ο μαλάκας της κουβέντας.
Πολύς ή λίγος ο χρόνος, είναι σχετικό. Εξαρτάται από τα αντικειμενικά κριτήρια του ποιός πραγματικά είσαι. Ίσως φαντάζει περίεργο ότι εξοικονομείς μόνο χρόνο. Χαρακτηριστικό μέγεθος του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού της ταχύτητας. Άλλωστε όλα μετρούνται βάση του χρόνου. Τι παράγεις τη μέρα, τον μήνα, το έτος, ποσά βγάζεις στη μονάδα του χρόνου, πόσο αποδίδεις σήμερα, αύριο, χτες.
Συμπέρασμα από αυτές τις παρατηρήσεις δεν ξέρω αν βγαίνει, εκτός του ότι αν δεν σ' αρέσει η γραβάτα και βιάζεσαι, μάλλον γεννήθηκες σε λάθος ημισφαίριο...
E.P.
Αφήστε το σχόλιό σας εδώ
Ιστότοπος για ανταλλαγή απόψεων και έκφραση ιδεών